دوازدهمین نشست از سلسله نشستهای معماری تحت عنوان” تعیین چشم انداز آینده معماری ایران ” باهدف طراحی الگویی جامع در معماری وشهرسازی با حضور معماران و صاحب نظر در این حوزه برگزار شد.
به گزارش واحد خبر بنیاد معماری انقلاب اسلامی؛دوازدهمین نشست از سلسله نشستهای معماری باهدف طراحی الگویی جامع در معماری وشهرسازی با حضور معماران و صاحب نظر در این حوزه توسط بنیاد معماری انقلاب اسلامی و با همکاری موسسه بین المللی مطالعات راهبردی معماری ایران و حوزه هنری در روز شنبه 6 دی برگزار شد. گفتنی است این نشست با حضور؛ دکتر پریسا علی محمدی- عضو هیات علمی دانشگاه آزاد وبرگزیده جایزه های متعدد معماری، دکتر عاطفه کرباسی- عضو هیات علمی دانشکده معماری وشهرسازی دانشگاه شهید بهشتی و برنده جوایز متعدد داخلی و خارجی ، ازجمله جایزه فارابی، مهندس مهدی گرامی- کارشناس ارشد معماری دانشگاه تهران وبرگزیده جوایز معماری، مهندس کوروش رفیعی- کارشناس ارشد معماری دانشگاه شهید بهشتی و برگزیده جوایز متعدد معماری داخل وخارج از کشور، دکتر آزاده شاهچراغی- نظریه پرداز وبرگزیده جایزه افتخار در اولین دوسالانه کتاب های معماری وشهرسازی “یاد بود دکتر مزینی” وبرگزیده جوایز متعدد داخلی وخارجی معماری، مهندس ساناز افتخار زاده کارشناس ارشد معماری ونویسنده کتاب “از آشوب ادراک تا شناخت معماری”و مهندس شهرام گل امینی کارشناس ارشد معماری دانشگاه تهران وسردبیر دوفصلنامه معماری شارستان برگزار شد.
در این نشست مهندس ساناز افتخار زاده معمار وتئوریسین معماری انسان مدار ونویسنده کتاب “از آشوب ادراک تا شناخت معماری” با نگاهی به نقش هویت در معماری گفت؛ معماری باید نماینگر هویت باشد اگر به آن مانند شاخص انچه در کوچه وبازار می بینیم ومی شنویم نگاه کنیم وهویت را از میان کوچه بازار پیدا کنیم، هویت همین می شود که امروز در معماری می بینیم چرا که هویت، فرهنگ کوچه وبازار نیست بلکه فرهنگ متعالی است که باید برای یک جامعه تعریف شود.
فرهنگ را باید در شاهنامه وشاخص های هنری وادبیات به جا مانده که در تمام دنیا به انواع مختلف از آنها بهره می برند جویا شد ودر این مسیر ازباید ها ونبایدها در تولید آثار هنری کمتر کرد تا بتوان فرهنگی مختص به ایران را ساخت، امروز اتفاقی که در جامعه فرهنگی ما افتاده درست مقابل این بحث است چرا که گروه هایی مورد حمایت قرار می گیرند که نمی توانند تولید کننده علم وفرهنگ باشند ودر راستای آن نمی توان معماری شایسته مردم جامعه را عرضه کرد.
وی ادامه داد؛ این گروه ها با وارد کردن قوس ها که قسمتی از معماری گذشته است ادعا می کنند که معماری را اسلامی کردند در حالی که یک معمار باید باستانشناس باشد وبافت تاریخی را بشناسد ومفهوم ومعنا را از معماری گذشته با ظاهری امروزی تر در جامعه رواج دهد.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد که ارگانهای اداره کننده شهر ومعماری باید دندان طمع را بکشند تا بتوان در مسیر اصلاح معماری پیش رفت.
در ادامه نشست دکترعاطفه کرباسی- عضو هیأت علمی دانشکده معماری وشهرسازی دانشگاه شهید بهشتی ،مفهوم اسلامی بودن در معماری را متضاد با معماری امروز جامعه دانست وگفت؛ما از ظاهر معماری برای اسلامی کردن بهره می بریم در حالی که از باطنش غافلیم، اسلامی بودن در معماری یعنی معماری اخلاقی ،معماری که ناقض عدالت نباشد واز همه مهمتر آنکه تاکید دارد به ارزش نهادن به طبیعت وتمامی این موارد در کنار به روز بودن در اسلام نکاتی است که در معماری اسلامی باید به آن توجه شود، در صورتی که امروز معماری ما تمامی این موارد را زیر پا گذاشته، به عنوان مثال در ضوابط معماری امروز جامعه ما نور محدود شده در نقطه وفضای خاص حال اگر معماری با خلاقیت قصد داشته باشد نور را وارد بنا کند با قوانین خاصی روبه رو می شود که مانع خلاقیت در معماری ورشد معماری بومی می شود که زایده افکار همین سرزمین است.
این استاد دانشگاه ضعف رسانه هارا در معماری قابل توجه دانست وادامه داد؛ از سوی دیگر رشد سلایق عمومی مردم جامعه در درجه اول بر عهده رسانه هاست که متاسفانه با کمی دقت می توان پی برد که در اغلب برنامه های تلویزیونی وحتی فیلمهای سینمایی از توجه به معماری غافل هستیم در حالی که این غفلت یعنی ساخت معماری آشفته در اذهان عمومی
وی در ادامه نگاه به میراث فرهنگی وتوجه ویژه به این مقوله را به جای ساخت بناهای به شمایل آنها تنها از سوی نهادی به عنوان میراث فرهنگی کافی ندانست ومشارکت تمامی ارگانها را در حفظ ومرمت این آثار خواستار شد.
در ادامه دکتر پریسا علی محمدی عضو هأت علمی دانشگاه آزد نقش معماران را در بروز آشفتگی معماری امروز بسیار مهم قلمداد کرد وتشریح کرد؛ نباید از یاد برد که قسمتی از این آشفتگی مسئولیتش بر عهده خود ما معمارها است که بسیار جای نقد داریم چرا که معماری از لحاظ تئوری وعملی دچار آسیب های فراوان شده است که باید در این حوزه به بررسی بیشتر پرداخت،از سوی دیگر به دلیل همان نقص در علم معماری همیشه به گذشته چسبیده ایم ونسبت به نبود آن معماری در امروز افسوس می خوریم، دلیل این افسوس نداشتن علم معماری درحال است بنابراین پسوند ایران- اسلامی برای معماری واژه ایی گمراه کننده است که حتی می تواند مانع بروز خلاقیت در معماری کنونی شود چرا که ذهن معمار را با این گونه گرایش ها به سوی ظاهر معماری گذشته می بریم بهتر است در مفاهیم معماری، به معماری خوب وشایسته که به گذشته وابسته نیست وبه دنبال رشد وتعالی هویت در امروز است نگاه کنیم این فقدان را شما می توانید در کتاب های معماری به وضوح ببینید کتابهای امروز معماری هیچ گونه نگاه عمیقی به معماری ندارند به گونه ایی یا ترجمه هستند ویا بسیار سطحی به مقوله معماری بومی نگریسته اند.
وی همچنین داشتن آزادی در معماری را، راز رسیدن به معماری وابسته به افکار ایرانی دانست و گفت؛ معمار گذشته با آزادی به معماری رسیده بود که آن آزادی با اندیشه وفلسفه آمیخته بود ود رنتیجه معماری به ظهور رسید که امروز آن معماری افتخار ی برای هر ایرانی است،متاسفانه ضعف معماری امروز وابسته به فقدان اندیشه وفلسفه و ضعف زیر ساخت هایی همانند انسانشناسی روانشناسی هنر وفلسفه است به طور کل آزادی در معماری مهمترین رکن است البته بودن برخی محدودیت ها در برخی از پیاده کردن اصول غربی که متاسفانه مورد استقبال بسیاری از معماران است را نباید از یاد برد.
کوروش رفیعی استاد دانشگاه و کارشناس ارشد معماری دانشگاه شهید بهشتی در ادامه کیفیت ومقاوم سازی در ساخت وساز را امری مهم در سیاست گذاریهای مربوطه دانست وگفت؛ در همه جای دنیا شاید یک درصد از بناها ارزش معماری دارند ومابقی کاربردی هستند در این مسیر نباید فراموش کرد که در فضاهای کاربردی نگاه به مقاومت ساختمانها بخصوص در شهری مانند تهران که هر روز خطر زلزله آن را تهدید می کند بسیار مهمتر از بحث معماری بنا ها است از سوی دیگر ما نباید کیفیت را فراموش کنیم چرا که کیفیت است که کمیت را میسازد بنابراین ساخت سازه های مقاوم باید در راس هر سیاستی در ساخت وساز قرار گیرد.
وی نگاه اقتصادی در معماری را نکته ایی قابل تامل دانست که عامل رشد معماری در دیگر ملل است که باید از سوی نهادهای مربوطه مورد توجه قرار گیرد به عنوان مثال در لندن هر ساله مجسمه های میادین تغییر می کند بسیاری این را دلیل رشد هنر ودر امتداد آن فرهنگ می دانند در صورتی که این سیاست به دلیل درآمدزایی آن است که در امتداد خود رشد هنر وفرهنگ را در جامعه بدنبال دارد
.همچنین در این نشست شهرام گل امینی سردبیر دوفصلنامه معماری شارستان عدم تولید علم به ویژه علوم انسانی را مهمترین دلیل عقب ماندگی معماری در ایران دانست وگفت؛مدرنیزم در کشور ما مقلدانه است در حالی که برای رشد مدرنیزم ابزار جامعه مدرنیزم را نیاز داریم که به دلیل مقلدانه بودن آن، ما آن ابزار، که دانش مدرنیزم است را نداریم. در دوره ایی هم که معمارانی چون استاد سیحون ومعماران شایسته دیگر ظهور کردند وباعث خلق آثاری به جا مانده در معماری شدند، این اتفاق در معماری مدرن محسوب نمی شود بلکه معماری است که بیشتر از جنبه های عقلی از مهارت فردی بهره برده است.
به طور کل باید گفت در جامعه امروز معماری، در حوزه های مختلف باید تولید علم کرد، تا زمانی که جامعه شناس ما از اصول جامعه شناسی غرب بهره ببرد، معماری مانیز به جایی نمی رسد.
در آخردکتر امیرمحمد خانی مدیر نشست ورئیس بنیاد معماری انقلاب اسلامی گفت؛ نگاه آزادانه در معماری که نقطه اشتراک تمامی دوستان است جای تأمل دارد ولی نباید فراموش کرد که در دوره های از تاریخ معماری که بسیاری از آثار به جا مانده از آن دوره مورد قبول خاص وعام است محدودیت وجود داشته است همانند ممنوع کردن استفاده از سنگ مرمر در نما که بعد ها می بینیم که روانشناسان آن را به عنوان مصلحت می نگرند.
به طور کل در گذشته معماری ما الزاماتی وجود داشته که عامل رشد معماری وقت خود شده است هر چند که همین الزامات در معماریهای امروز ملل دیگر که رشد کرده اند نیز وجود دارد در نتیجه نباید فراموش کرد آزادانه بودن فکر در معماری واز سوی دیگر اقتضائات سنتگرایانه ومیل مردم به حاکمیت مقتدر باعث پیچیدگی بین سنت ومدرنیته می شود که نباید فراموش شود.
گفتنی است دوازدهمین نشست از سلسله نشست های بنیاد معماری انقلاب اسلامی است روز شنبه 6 دی ماه ساعت 16تا 18در سالن هراتی حوزه هنری برگزار شد.
